door Jan D. Swart

De betaald voetbaltak Feyenoord doet er goed aan om vóór 17 december aan de gemeenteraad te laten weten de verdere ontwikkeling van een nieuw stadion niet te zien zitten.

Deze oproep doet de projectmanager gebiedsontwikkeling Ivo Motshagen per brief aan bvo-directeur Mark Koevermans en aan clubjurist Joris van Benthem van de bvo Feyenoord en daarmee natuurlijk ook aan de tot nu toe zwijgende Raad van Commissarissen van de voetbaltak.

Op 17 december bespreekt de gemeenteraad het bestemmingsplan Feyenoord City. Een belangrijke dag. Dat weten de voorstanders van een nieuw stadion. Wel is de vraag of de tegenstanders dit voldoende door hebben. 

In een - ook voor leken - begrijpelijke brief legt Ivo Motshagen uit dat het nieuwe bestemmingsplan grote risico's met zich mee kan brengen voor Feyenoord en de Kuip. Want mocht de voetbaltak (de bvo) volgend jaar augustus om reden van financiële veiligheid inzien dat de constucties gebakken lucht zijn en de deals met Goldman Sacks tricky en alsnog willen kiezen om niet naar een nieuw stadion te willen verhuizen, dan zal het renoveren en eventueel groter maken van de Kuip een ingewikkeld karwei gaan worden vanwege het dan geldende bestemmingsplan.

Dat dan geldende bestemmingsplan kan op 17 december worden aangenomen als de coalitie in Rotterdam onder dwang van de VVD de rijen blijft sluiten en ook hun laatste criticaster (1 raadslid van de PvdA, Dennis Tak) gehoorzaamt aan de in 2018 afgesproken politieke saamhorigheid.

Politiek gaat dat als volgt 

Voorbeeld: Bij D66 is Chantal Zeegers portefeuillehouder Feyenoord City. Haar fractie wil bouwen en vindt dat Feyenoord City een boost geeft aan Zuid. Met de Kuip heeft zij geen echte warmbloedige binding en als de VVD (Verheij) zegt dat het nieuwe stadion betaalbaar is en prachtig wordt, is ze enthousiast. Einde verhaal. Guus Brox? Rinus Israel? Nooit van gehoord. Verheij ook niet. In die sfeer besluit het nieuwe Rotterdam. Niet zo verwonderlijk dat een oud burgemeester als Bram Peper daar kopzorgen over heeft. Hoe is dat in vredesnaam mogelijk?

Niettemin: 10 stemmen tegen de Kuip: D66 vijf en VVD vijf. Want de andere democraten en liberalen gehoorzamen blind hun portefeuillehouder.

Grote kans dus dat op 17 december in de gemeenteraad bij de beslissing wel of geen nieuw bestemmingplan (ja een nieuw stadion en nee tegen De Kuip) een stemverhouding zal opleveren van 23-22. (Coalitie 23, Oppositie 22).

Mogelijk zelfs dat de coalitie er nog 1 stem van Leefbaar Rotterdam bij krijgt, want de politieke zwerver Joost Eerdmans schijnt in Leefbaar-kringen de enige te zijn die De Kuip de nek om wil draaien ten bate van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, waarvan Leefbaar mastodont Marco Pastors directeur is.

Resumé: op 17 december gaat in elk geval de helft van de Rotterdamse raadsleden (+1 of +2) de geschiedenis in als de inquisiteurs van De kuip. Tenzij de directie van de bvo Feyenoord en de raad van commissarissen de brief leest van Ivo Motshagen en - niet onbelangrijk - ook begrijpt.

Motshagen is behalve zzp'er gebiedsontwikkelaar ook supporter van Feyenoord. Een van de velen, die graag in de Kuip komt. En daar wil blijven komen.

Zijn tekst:

Geachte heren Koevermans en Van Benthem,

Het traject met betrekking tot de eventuele realisatie van een nieuw stadion bereikt een zeer belangrijk moment. Het is van groot belang dat Feyenoord de regie in handen neemt en niet afhankelijk is van de andere spelers in dit hele proces.

Voor 17 december a.s. staat nog steeds de vaststelling van het bestemmingsplan Feyenoord city op de agenda van de gemeenteraad. De gemeente heeft inmiddels aangegeven dat het haar gaat om de gebiedsontwikkeling en dat een nieuw stadion daarin niet leidend is. Een plan B is vanuit de gemeente al aanwezig, mocht er sprake zijn van niet doorgaan van een nieuw stadion. De wethouder heeft zelfs toegezegd dat qua benodigde wettelijke procedures medewerking zal worden verleend aan een renovatie van de Kuip. 

Feyenoord heeft, gezien het uitstel van besluitvorming over een nieuw stadion, op dit moment duidelijk nog geen positief gevoel bij de overstap naar een nieuw stadion. Het is dus niet ondenkbaar dat de conclusie wordt getrokken dat de ontwikkeling van een nieuw stadion niet in het belang van Feyenoord zal zijn.

Het laten vaststellen van het bestemmingsplan zoals dat nu voorligt, is derhalve een zeer slecht idee. Deze vaststelling leidt tot wegbestemmen van de Kuip als voetbalstadion en geeft, overigens juridisch onjuist zoals bij de Raad van State zal blijken, maximaal de mogelijkheid om 5 jaar in de Kuip te blijven spelen.

Feyenoord kan risico's niet veroorloven

Dergelijke risico's kan een onderneming zichzelf niet veroorloven. De tijd is dan inmiddels jaren verder, waardoor Feyenoord zich in de tussenliggende jaren wederom niet verder kan ontwikkelen.

De gemeente heeft aangegeven dat zij er rekening mee houdt dat een nieuw stadion wellicht niet zal doorgaan (om welke reden willen zij dan toch het bestemmingsplan nu vaststellen, vraag je je dan af). Feyenoord twijfelt aan de haalbaarheid van een nieuw stadion. Dit alleen zijn al twee goede redenen om op korte termijn (vóór 17 december a.s.) te besluiten dat de verdere ontwikkeling van een nieuw stadion stopgezet zal worden.

De afweging om toch door te gaan met de ontwikkeling van een nieuw stadion, zit wellicht in de kosten die in de afgelopen jaren zijn gemaakt, waardoor een financieel 'point-of-no-return' zou zijn bereikt. U weet echter ook dat een alternatief plan klaarligt en dat erover is gesproken om de tot nu gemaakte kosten mee te nemen in de financiering van de renovatie van de Kuip.

Kortom:

(1) Feyenoord is niet overtuigd van de mogelijkheden die een nieuw stadion zal bieden,
(2) de gemeente werkt reeds aan de verwachting dat een nieuw stadion er niet komt en heeft zich daar al op voorbereid en:
(3) de gemaakte kosten hoeven geen obstakel te zijn om de ontwikkeling van een nieuw stadion te stoppen.

Hoogstens zullen er een paar ego's beschadigd zijn omdat deze personen zich volledig hebben ingezet op een nieuw stadion en zij dat niet voor elkaar hebben gekregen. Op een juiste wijze omgaan met deze ego's toont leiderschap.

Ik adviseer Feyenoord dan ook om de regie te nemen en dit momentum te pakken en vóór 17 december de ontwikkeling van een nieuw stadion stop te zetten, zodat de behandeling van het bestemmingsplan Feyenoord city niet plaatsvindt. Alternatieven liggen klaar en zullen op groter (maatschappelijk en financieel) draagvlak kunnen rekenen dan de huidige plannen.

Veel wijsheid gewenst

Indien de huidige bestemming van de Kuip wordt wegbestemd, zal, zoals de gemeente ook aangeeft, het nieuwe bestemmingsplan moeten worden herzien indien wordt besloten om toch gebruik te blijven maken van de Kuip. Het is zeer waarschijnlijk dat daarvoor dus ook aan nieuwe wetgeving zal moeten worden voldaan, zoals bijvoorbeeld milieuwetgeving, geluidswetgeving, et cetera.

Ik kan op dit moment niet aangeven welke gevolgen dat zal hebben, maar dat is wel degelijk een belangrijk issue. Daarnaast zal sprake zijn van een bepaalde termijn die nodig is om de betrokken procedures te doorlopen. Hiermee zal goed rekening moeten worden gehouden en betreft dus een risico.

Voorts blijft de afhankelijkheid van de gemeente in deze een belangrijke factor. Het is ook in dit geval van belang om de gemeente op zo'n kort mogelijk termijn van dit soort zaken op de hoogte te brengen.

Ik hoop dat jullie het juiste besluit hierin zullen nemen en wens jullie veel wijsheid hierin.

Met vriendelijke groet,
Ivo Motshagen